Հնեվանք. վանական համալիր Լոռու մարզում

Հնեվանք, վանական համալիր, ճարտարապետական հուշարձան Հայաստանի Լոռու մարզում՝ Կուրթան գյուղից արևելք, Ձորագետի աջ ափին։ Կառուցվել է 7-րդ դարում, 12-13-րդ դարերում գործել է որպես քաղկեդոնական վանք։ Ներկայիս կիսավեր համալիրի կազմում եղել են երեք եկեղեցի, գավիթ, բնակելի, տնտեսական և օժանդակ շինություններ։
Հնեվանքի վանական համալիրի ամենահին շինությունը՝ գլխավոր եկեղեցին, կառուցվել է 7-րդ դարում դեղնավուն սրբատաշ ֆելզիտից։ 1123 թվականին Վրաստանի Դավիթ Շինարար թագավորը Լոռի-Տաշիրն ամբողջությամբ հանձնել է ամիրսպասալար Իվանե Օրբելյանին։ 1128 թվականին ամիրսպասալար է դարձել Իվանեի որդի Սմբատը, որը 1154 թվականին վերանորոգել է Հնեվանքի գլխավոր եկեղեցին (ըստ թմբուկի քիվատակ գոտու վրացերեն արձանագրության), համալիրի գլխավոր եկեղեցուն 1186–1206 թվականին արևմուտքից կցվել է գավիթը։ Միաժամանակ կառուցվել է միանավ գմբեթավոր սրահը, որը հյուսիսից բացվում է գավթի մեջ։
Եկեղեցու պատերին պահպանվել են վրացերեն արձանագրություններ։
Նորագույն ժամանակներ վանական համալիրը հասել է կիսավեր վիճակում։ 21-րդ դարում գլխավոր եկեղեցին վերանորգվել է, և 2006 թվականի նոյեմբերի 25-ին տեղի է ունեցել գմբեթի խաչի օծման և տեղադրման արարողությունը։

Related posts

Եզրասը անծպտուն ներկա է եկեղեցու հետևորդի ստորացմանը, դիմացը փող տվող աֆտարիտետ ա. Հարությունյան. տեսանյութ

Թրամփը չի բացառել ո՛չ Իրանին հարվածելը, ո՛չ էլ խնդրի լուծման այլ տարբերակները. Interfax

Օտարերկրյա հեռուստաալիքներով ՀՀ պետականության վրա տեղեկատվական հարձակում հանդիսացող հեռուստահաղորդումները պիտի արգելափակվեն. ԲՏԱ նախարար